Michał Jagiełło-miłośnik Tatr, przyjaciel Słowaków

Michał Jagiełło - miłośnik Tatr, przyjaciel Słowaków

Ze smutkiem i żalem przyjęliśmy wiadomość, że dnia 1 lutego 2016 r. w Zakopanem zmarł Michał Jagiełło, taternik, alpinista i ratownik górski, pisarz, publicysta i poeta, autor opracowań historyczno-literackich, w latach 1980 - 1981 zastępca kierownika Wydziału Kultury KC PZPR, w latach 1989-1997 wiceminister kultury, w latach 1998-2006 dyrektor Biblioteki Narodowej w Warszawie. Nic nie zapowiadało jego nagłego odejścia. 11 lutego miało się odbyć jego spotkanie autorskie w Instytucie Polskim w Bratysławie, a w marcu w Ośrodku Współpracy Polsko-Słowackiej w Nowym Targu.

Michał Jagiełło urodził się 23 sierpnia 1941 roku w Janikowicach koło Racławic. Ukończył polonistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. W czasie studiów jego miłością i pasją stały się Tatry.  Już  wtedy związał się z Górskim Ochotniczym Pogotowiem Ratunkowym, a w latach 1972-74 był naczelnikiem Grupy Tatrzańskiej. Góry stały się także obiektem jego badań i studiów naukowych, których efektem były m.in. opracowanie krytyczno-literackie Tatry w poezji i sztuce, Żywot górala poczciwego. Spojrzenie po latach oraz dziesiątki artykułów w różnych czasopismach. Jego książki z literatury faktu Gałązka kosodrzewiny i Zbójnicka sonata cieszą się dużym zainteresowaniem czytelników, a wielokrotnie wznawiane Wołanie w górach jest już książką kultową. Tatry i ludzie mieszkający w cieniu gór były również inspiracją dla licznych wierszy Michała Jagiełły i dla jego prozy artystycznej.

Michał Jagiełło był także przyjacielem Słowaków i Słowacji. Jego zainteresowania znalazły wyraz w dwutomowym dziele Słowacy w polskich oczach. Obraz Słowaków w piśmiennictwie polskim. Książka przedstawia obraz Słowaków i Słowacji w piśmiennictwie polskim, głównie w XIX wieku. Jest ona  kompendium wiedzy o historii naszego południowego sąsiada, walki o język i tożsamość narodową, przybliża kulturę i literaturę słowacką, a także przedstawia zarys stosunków Słowaków z Polakami, Węgrami, Czechami, Rosjanami, mówi też o mniejszościach narodowych: Niemcach, Żydach, Rusinach i Romach. Bogactwo zebranego materiału historyczno-literackiego czyni tę pozycję atrakcyjną dla różnych grup czytelników i stanowi źródło informacji dla następnych badaczy problematyki polsko-słowackiej. Promocja tego wydawnictwa przygotowanego przez Bibliotekę Narodową i Podhalańską Państwową Wyższą Szkołę Zawodową w Nowym Targu odbyła się w Ośrodku Współpracy Polsko-Słowackiej w Nowym Targu w 2006 roku. Właśnie wtedy mieliśmy okazję poznać Michała bliżej. To spotkanie zaowocowało naszą współpracą. W 2014 roku staraniem Związku Euroregion „Tatry” książka została przetłumaczona i wydana w języku słowackim. Mieliśmy plany zorganizowania konferencji dotyczącej siedmiu kultur pogranicza polsko-słowackiego, nowych publikacji w naszym euroregionalnym  roczniku „Pogranicze Polsko-Słowackie”…

Jesteśmy przekonani, że dorobek literacko-naukowy Michała Jagiełły dotyczący Tatr i pogranicza polsko-słowackiego będzie inspiracją dla naszych dalszych badań i realizacji wydarzeń kulturalnych i naukowych.